Yazar: Şevket Öznur, Ali Nesim

Yayınevi: Rüstem Kitabevi

Tür: Edebiyat / Halk Edebiyatı

Sayfa sayısı: 222

Kapak türü: Karton

Kağıt türü: 1. Hamur

Dil: Türkçe

Baskı: 2009 / 1. baskı

Kıbrıs kitabı

Barkod: 9789944968232

"Şevket Öznur, bu kez Ali Nesim’le birlikte çalışarak “Kıbrıs Efsaneleri”ni sunmuşlar bize. İyi de yapmışlar. Daha da önemlisi kitaptaki efsaneler Türkçe yanında İngilizce ve Almanca çevirileriyle de verilmiş. Bu olgu da galiba artık çok gerekli. En azından İngilizce çeviri şart gibi; eğer bizden gayrısının da okumasını, bizleri anlamasını istiyorsak. Tabii, bu da oldukça yüklü bir çeviri gideri gerektiriyor; ki, yazarlarımızın bunun altından kalkması çok zor; çoğumuz içinse olanaksız!

"... Kitap, Lesbos Adası, aşk şairi, Safo’nun (Sappho): “Afrodit’e Yakarış” şiiri ile başlıyor. (Azra Erhat-Cengiz Bektaş çevirisiyle: “Gel kurtar ne olursun gene beni / bunca zorlu kaygısından / gönlümün / oldur olmasını dilediğini / katıl savaşıma.”

Hemen sonra, “Sevgili Yurdumuz Kıbrıs”la ilgili bir değini yazısı var. Kıbrıs’ın Mitolojik Efsaneleri ve Aşk Tanrıçası Afrodit’e ait: “Afrodit, Aşk’tır; Aşk ise KIBRIS’tır” yaklaşımıyla... Homeros’tan – Hesiodos’a, Petra Du Romiou,’dan – Pygmalion’a, Kitiumlu Zenon’dan – Kutsal Zeytin Ağacına, Zeytin yaprağı ile tütsülenmeye... geniş bir tarihçe ve efsane tadında anlatıyla...

Omorfo-Güzelyurt bölgesinden – “Aziz Mamas Efsanesiyle” başlıyor anlatı. St. Mamas’ın bir zamanlar bu bölgede bir mağarada yaşadığını ve onunla ilgili efsaneyi öğreniyoruz.

Sonra da sırasıyla:

· “Aslan Yürekli Richard Efsanesi”: III Haçlı Seferi için yola çıkan İngiltere Kralı Aslan yürekli Richard’ın nişanlısı Berengeria ve kız kardeşinin kötü hava şartları nedeniyle sığınmaya çalıştığı Kıbrıs. Kralı İ’saac Comnen’in onlara kötü davranışı ve bunun öfkesi içinde yaptıkları ve yapamadıkları.

· Çoğumuzun bildiği Değirmenlik pınarından bir zamanlar çıkan “gümüş tas” efsanesi de yer alıyor ve Türkmen efsanesine de geçit veriyor; bu, değişik anlatmaları ve versiyonları bulunan efsane.

· “Buğday Tepesi, Toprak Yığınına Nasıl Dönüşür”: Mesarya Ovası’nın nasıl oluştuğuna dair hoş bir efsane ve bu efsanede pek çok Kıbrıslı Türk Efsanesi’nin temel karakterlerinden biri olan - Hızır’la ilgili bilgi de eklenmiş.

· “Taş Kesilen Aç Gözlü Karı-Koca”: Gambilli-Hisarköy ve Kozan köyleri arasında bulunan tepeyle ilgili bir efsane.

· “Beşparmak Dağı’nın oluşumu Efsanesi”: İyi kalpli insanların – ölseler dahi – hiçbir zaman gerçekten yok olmadıklarına dair bir efsane.

· “Koskoca Dağ Nasıl Bir Tuz Gölüne Dönüştü”: Hala Sultan Tekkesi yanındaki Tuz Gölü’nün oluşumuyla ilgili bir efsane.

· “Hala Sultan Efsanesi ve Mekke’den Ya Da Hira Dağı’nan Gelen Taş”: Arapların ‘Cezire-Ül Hadra (Yeşil Ada) dedikleri adamız’da, Ümmül Haram’a ait, çokdeğişik söylemleri de kapsayan efsane.

· “Tarihi Yaşayan ve Yaşan Şehir Mağusa:” (Öncelikle şunu belirteyim başlıktaki ‘yaşan’ sözcüğünü ben hatalı yazmadım; öyle yazılmıştır kitapta.) Mağusa’nın kendi genelinden başlayarak, Liman Kapısı’nın Taşlaşmış Aslanları, ‘Canbulat Paşa Efsanesi, Bragadino’nun Bir kahraman mı Yoksa Bir Hain mi?’ olduğu tartışması, Othello Trajedisi, St. Barnabas’ın İncili, Apostolos Andreas’ın Kutsallığı’nın Nereden geldiği ile ilgili efsane ve tahlilleri...

· Girne’yle ilgili: “St. Hilarion Kalesi ile ilgili Efsaneler, Templos (Zeytinlik) Köyü’nde, St. Hilarion’la İlgili AnlatılanEfsaneler, Bu Kalenin Yüz Bir Odası vardır, Kralinçenin saçları gözüktü (Buradaki Kraliçenin yazılımı da aynen kitaptan alınmıştır.)

Venedik Su Kemeri’nin Hikmeti, Kan ve Kurban Geleneğimiz Bundan mı Geliyor? Aşıklar Kilisesi Efsanesi, Buvaffento Kalesi (Bufavento olmalıydı), Alev Kayası Efsanesi, Taş Dönüşme Motifi, Girne sıradağıları Neyiyle Ünlüdür? Toprak Taş Efsanesi veya Zümrüd-ü Anka Efsanesi, Girne Kalesi, Batık Gemi Müzesi,Hz. Ömer ve Yedi Yatırlar, Efsane şehir Lefkoşa, Surlara Türk Bayrağı’nı Çeken Adsız Kahraman Bayraktar, Şehit Müftü Aziz Efendi, St. Sofia Katedrali, Çok Yüzlü Bir Şehir: Lefkoşa, Mehmet Levent’ten bir Şiir, Lefkoşa’ya Dair...

· Ve Günümüze Dair Efsaneler: Çantası ölümünden Sonra Gelen Kız, Selvili Tepedeki Tank, Tarih, Çıkarma Plajı’nda Tekerrüm mü etti? Mavi Köşkün Gizemi, Arabın Kuyusu, Zeyginlik İnsanlık ile çelişir mi?"

-Neriman Cahit (Yenidüzen)